MEZHEP TAKLİTININ GEREKLILIGI HANGI DURUMLARDA OLMALIDIR???
Gönderilme zamanı: 22 Ara 2012 23:12
Mezhep taklidinde üç grup
Sual: Bugün Türkiye’de mezhep taklidinde kaç grup vardır?
CEVAP
Bugün Türkiye’de, mezhep taklidi konusunda ifrat, tefrit ve vasat olmak üzere üç grup vardır:
1- Belli bir mezhebi yoktur. Hangi mezhebin hükmü kolay gelirse ve aklına yatarsa onunla amel eder. Falanca mezhepte caizse, bir ihtiyaç ve zaruret olmasa da, hemen onu uygular. Bu mezhepsizliktir, telfıktır, haramdır. Bunlar ifrat grubuna giriyorlar.
2- İhtiyaç, hatta zaruret olsa bile, bir konuda, diğer üç hak mezhepten birini taklit etmeye ters bakan, mezhep taklidini öcü gibi gören, hatta dinsizlikmiş gibi zanneden taassup ehli olanlar var. Bunlar da tefrit grubuna giriyorlar.
3- Bir de din kitaplarının bildirdiği şekilde, ihtiyaç veya zaruret olunca, dört hak mezhepten birini, ihtiyaç olduğu konuda, ihtiyaç bitene kadar taklit edenler var. Bunlar vasat, yani orta yolda oluyorlar. Zaten dinimiz, ifratla tefrit arasında vasat bir yoldur. Birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Hayr-ül-ümûr evsâtühâ = İşlerin en iyisi vasat olanıdır.) [Deylemi]
(İfrat ve tefritten uzak durun.) [Buhari]
(İfrata kaçan helak olur.) [Müslim]
(İfrat ve tefritten kaç, vasatı tercih et; çünkü işlerin en iyisi orta olanıdır.) [Beyheki]
(Orta yolu tutun, doğru yoldan ayrılmayın!) [Buhari, Müslim]
(Her hususta orta yolu tutmak, peygamberliğin yirmi beşte bir parçasıdır.) [Tirmizi]
İslamiyet’in, aşırılıklardan uzak, vasat [orta] bir din olduğunu bildiren bir âyet-i kerime meali de şöyledir:
(Sizi vasat bir ümmet kıldık.) [Bekara143)
Caiz olmayan mezhep taklidi
Sual: Müctehidlerin farklı hükümleri rahmet olduğu için, bir Hanefî’nin, kendi mezhebinde caiz olmadığı hâlde, Şâfiî’de caiz diye, midye, istiridye gibi deniz haşeratı yemesi caiz olur mu?
CEVAP
Hayır, caiz olmaz. Mezhep taklidi, ancak emrolunan bir iş yapılırken, meşakkat, sıkıntı olduğu zaman, bu sıkıntıdan kurtulmak için yapılır. Meşakkat olmadan taklit etmek, yani mezheplerin kolay hükümleriyle amel etmek mezhepsizlik olur.
Başka mezhep, ancak bir ihtiyaç veya haraç [sıkıntı] hâlinde taklit edilebilir. Dünyalığa, arzusuna kavuşmak için, başka mezhebi taklit caiz değildir. (Ukud-üd-dürriyye)
Abdülgani Nablusî hazretleri de buyuruyor ki: Mezheplerin ruhsatlarını yani kolaylıklarını araştırarak, işini bunlara uygun olarak yapmaya telfik denir ki, caiz değildir. Dine uymak istemeyenin yapacağı şeydir. İhtiyaçtan dolayı veya zaruretle, bir işini veya her işini diğer üç hak mezhepten birine uyarak yapmak caizdir. Kolaylık için başka mezhebe geçmek veya taklit etmek ise, nefse uymak olur, caiz olmaz. (Hadika)
mezhep taklitini nefis için degilde zaruret karşılığında yapmamız gerektiğini anlamış oluyoruz .....................
Sual: Bugün Türkiye’de mezhep taklidinde kaç grup vardır?
CEVAP
Bugün Türkiye’de, mezhep taklidi konusunda ifrat, tefrit ve vasat olmak üzere üç grup vardır:
1- Belli bir mezhebi yoktur. Hangi mezhebin hükmü kolay gelirse ve aklına yatarsa onunla amel eder. Falanca mezhepte caizse, bir ihtiyaç ve zaruret olmasa da, hemen onu uygular. Bu mezhepsizliktir, telfıktır, haramdır. Bunlar ifrat grubuna giriyorlar.
2- İhtiyaç, hatta zaruret olsa bile, bir konuda, diğer üç hak mezhepten birini taklit etmeye ters bakan, mezhep taklidini öcü gibi gören, hatta dinsizlikmiş gibi zanneden taassup ehli olanlar var. Bunlar da tefrit grubuna giriyorlar.
3- Bir de din kitaplarının bildirdiği şekilde, ihtiyaç veya zaruret olunca, dört hak mezhepten birini, ihtiyaç olduğu konuda, ihtiyaç bitene kadar taklit edenler var. Bunlar vasat, yani orta yolda oluyorlar. Zaten dinimiz, ifratla tefrit arasında vasat bir yoldur. Birkaç hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Hayr-ül-ümûr evsâtühâ = İşlerin en iyisi vasat olanıdır.) [Deylemi]
(İfrat ve tefritten uzak durun.) [Buhari]
(İfrata kaçan helak olur.) [Müslim]
(İfrat ve tefritten kaç, vasatı tercih et; çünkü işlerin en iyisi orta olanıdır.) [Beyheki]
(Orta yolu tutun, doğru yoldan ayrılmayın!) [Buhari, Müslim]
(Her hususta orta yolu tutmak, peygamberliğin yirmi beşte bir parçasıdır.) [Tirmizi]
İslamiyet’in, aşırılıklardan uzak, vasat [orta] bir din olduğunu bildiren bir âyet-i kerime meali de şöyledir:
(Sizi vasat bir ümmet kıldık.) [Bekara143)
Caiz olmayan mezhep taklidi
Sual: Müctehidlerin farklı hükümleri rahmet olduğu için, bir Hanefî’nin, kendi mezhebinde caiz olmadığı hâlde, Şâfiî’de caiz diye, midye, istiridye gibi deniz haşeratı yemesi caiz olur mu?
CEVAP
Hayır, caiz olmaz. Mezhep taklidi, ancak emrolunan bir iş yapılırken, meşakkat, sıkıntı olduğu zaman, bu sıkıntıdan kurtulmak için yapılır. Meşakkat olmadan taklit etmek, yani mezheplerin kolay hükümleriyle amel etmek mezhepsizlik olur.
Başka mezhep, ancak bir ihtiyaç veya haraç [sıkıntı] hâlinde taklit edilebilir. Dünyalığa, arzusuna kavuşmak için, başka mezhebi taklit caiz değildir. (Ukud-üd-dürriyye)
Abdülgani Nablusî hazretleri de buyuruyor ki: Mezheplerin ruhsatlarını yani kolaylıklarını araştırarak, işini bunlara uygun olarak yapmaya telfik denir ki, caiz değildir. Dine uymak istemeyenin yapacağı şeydir. İhtiyaçtan dolayı veya zaruretle, bir işini veya her işini diğer üç hak mezhepten birine uyarak yapmak caizdir. Kolaylık için başka mezhebe geçmek veya taklit etmek ise, nefse uymak olur, caiz olmaz. (Hadika)
mezhep taklitini nefis için degilde zaruret karşılığında yapmamız gerektiğini anlamış oluyoruz .....................