Aile Dersleri-4-

Soylu Fikir

ÇOCUĞUNUZ SİZİ PARMAĞINDA OYNATIYORSA NE YAPMALIYIZ?!

Şöyle bir çocuklara bakacak olursak; tabiri caizse ailelerini parmaklarında oynatanların sayısı oldukça fazladır. Bu çocuklara ne kadar “hayır” deseniz de size pek aldırmazlar.

Siz üsteledikçe onlar da kendi isteklerini yapmak için direnirler ve genelde bu savaştan galip çıkarlar. Anne veya baba: “Hayır olmaz,sana bu oyuncağı alamayız,evde bir sürü oyuncak var” Diyerek bir süre direnir.

Tabi çocuk boş durur mu? O da kendine göre direniş hareketine başlayarak ağlar,sızlar,yerlere yatar. Bir süre bu çekişme devam eder. Kim kaybeder dersiniz? Genelleme yapacak olursak genelde ebeveynler kaybeder. Anne babadan birisi: “Hayatım bırak bu böyle olmayacak,ne istiyorsa al da sussun”der. Böylece bu savaş anne babaların yenilgisiyle son bulur. Peki bizler burada çocuğa ne öğretmiş olduk? Biraz kafa yoralım:

Öncelikle çocuk şöyle düşünecektir: “Demek ki bir şey istediğim zaman uzun süre ağlar ve anne babamın olumsuz yanıtlarına direnebilirsem o istediğimi bana alırlar veya istediğimi yaptırabilirim” Bunu çocuk başlangıçta bilmiyordu. Bundan eminiz. Bizim tavırlarımız, hangi hareketler sonunda ne tür tepkiler verdiğimiz çocuğun referansı olmaktadır. Çocuk bunları hafızasına alarak bunu öyle güzel şekilde kullanır ki biz büyük olmamıza rağmen şaşar kalırız. Genelleme yaparak huysuzluk krizi geçirmede ustalaşabilirler. Bu duruma anne ve babalar sıkça şahit olmuşlardır.

Çocuklar bazen huysuzluk krizlerini yetişkinlerden öğrenebilirler. Sözgelimi evde elinizdeki çaydanlığı halının üstüne düşürdüğünüzde o sinirle çaydanlığı alıp fırlatırsanız, eşinize her akşam bir şekilde sızlanırsanız çocuk bu tavrın öğrenilmesi için hazırdır ve hemen öğrenecektir ve ilk fırsatta bunu size karşı deneyecektir. Peki çocuğun huysuzluklarını ve sızlanma davranışlarını önlemek için neler yapmalıyız?

Çocuğunuza her fırsatta çokça “hayır” demeyin ama çocuğun limitlerini belirleyin çünkü çocuklar için limit koymak önemlidir.

Çocuğunuza “hayır” demeden önce düşünün. Gerçekten bu durumu önemseyip önemsemediğinizi belirleyin. Ondan sonra buna karar verin. ”Hayır” kelimesini başka bir kelimeyle zaman zaman değiştirin. Örneğin “dur” diyebilirsiniz.

Çocuğunuzun olumsuz yönlerinden daha fazla olumlu yönlerine dikkat edin.Bunu çoğumuz yapamamaktayız. Sanki karşımızdaki kişinin olumsuz yönlerini bulunca elimize madalya vereceklermiş gibi davranıyoruz. İşin garibi bunu çevremizdeki diğer kişilere de uyguluyoruz galiba.

Başkasının olumsuz yönlerine odaklanmayı acaba çocukken mi öğrendik? Bu da ayrı bir tartışma konusu olur. Olumlu bir hareketinde çocuğa mutlaka övgüde bulunun. Bu çok önemli.

Tutarlı olun: Bir davranışa bir kez “Hayır” demişseniz başka zamanda aynı davranışa yine aynı tepkiyi göstermelisiniz. Çocuk hangi davranışa ne tepki verdiğinizi bu şekilde öğrenmelidir.

Görmezlikten gelin: Çocuk huysuzluk krizi geçiriyorsa genelde sizin dikkatinizi çekmek istiyordur. Bu davranışının istediklerini elde etmenin yolu olmadığını öğretmelisiniz. Başka işlerle uğraşın,ona sırtınızı dönün.

Böyle zamanlarda en önemlisi sakin kalmanızdır. Bunu başaramıyorsanız olumsuz bir davranışı da değiştirmekte zorlanabilirsiniz.

Son olarak; çocuğunuz sakinleşince onu övün ve sakinleştiği için memnun olduğunuzu belirtin.

"Çocukların sevgi görmeye ihtiyacı vardır Özellikle de hak etmedikleri zaman"
Harold Hulbert

KAYNAKÇA :

Efser Selamet, Çocuk Eğt.Uzmanı Psikolog

İbrahim Özdemir,Özdemir,Sosyal Hizmetuzmani

Fatih Kurtuluş, Psk. Dan